دستگاه‌های تصفیه هوا و دستگاه‌های بخور کاربری متفاوتی دارند. دستگاه‌های تصفیه هوا، هوای محیط داخلی را پاکسازی می‌کنند اما تغییری در سطح رطوبت محیط ایجاد نمی‌کنند. این دستگاه‌ها گرد و غبار، آلرژی زاها، شوره حیوانات، پرز، گرده گیاهان، بو، گاز و سایر آلاینده‌های محیط را از بین می‌برند. دستگاه‌های بخور به هوا قطرات آب اضافه می‌کنند اما آن را تمیز نمی‌کنند. از این دستگاه‌ها برای بهبود مشکلات سلامتی مربوط به هوای خشک و همچنین کاهش الکتریسیته ساکن در منزل استفاده می‌شود.
دستگاه بخور
دستگاه بخور با اضافه کردن آب، رطوبت محیط شما را به طور نسبی بالا می‌برد. هوای خشک زمستان می‌تواند باعث خشکی پوست و مشکلات تنفسی شود. بنابراین افزودن رطوبت به هوای محیط توسط یک دستگاه بخور می‌تواند مشکلات پوستی و تنفسی از جمله سرفه‌های مزمن را کاهش دهد. افزایش رطوبت هوای محیط داخلی از الکتریسیته ساکن محیط نیز می‌کاهد و مانع از ترک خوردن لوازم چوبی منزل می‌شود.
انواع دستگاه بخور
دستگاه‌های بخور شامل ۴ مدل اصلی می‌شوند: اولتراسونیک، چرخنده، بخور سرد و بخور گرم. بخورهای چرخنده و اولتراسونیک هر دو بخار سرد تولید می‌کنند. دستگاه‌های اولتراسونیک، مدل‌های بی‌صدایی هستند زیرا از امواج اولتراسونیک برای تولید بخار استفاده می‌کنند در حالی که مدل‌های چرخنده دارای یک دیسک گردان پر صدا هستند. دستگاه‌های بخور سرد توسط یک فن، قطرات آب را به محیط پرتاب کرده و بخور گرم نیز توسط یک المان الکتریکی، آب را در محفظه خود گرم کرده و سپس بخار می‌کند. در برخی از این مدل‌ها، بخار، قبل از ورود به محیط خنک می‌شود.
دستگاه تصفیه هوا
یک دستگاه تصفیه هوا، ذرات معلق و سایر آلاینده‌ها را از هوای محیط‌های داخلی جذب و تصفیه می‌کند. به طور کلی ۲ گروه دستگاه تصفیه هوا وجود دارد: دستگاه‌هایی که از فیلترهای مکانیکی برای جذب آلودگی استفاده می‌کنند و دستگاه‌هایی که روش‌های الکترواستاتیک و واکنش‌های شیمیایی را برای حذف آلودگی به کار می‌گیرند.
دستگاه‌های یونیزاسیون که یون منفی تولید می‌کنند، باری منفی را روی ذرات معلق محیط ایجاد می‌کنند که باعث می‌شود این ذرات به اولین سطحی که با آن تماس پیدا می‌کنند بچسبند.
برخی از دستگاه‌های تصفیه هوا نیز گاز اوزون تولید می‌کنند که خود جزو آلاینده‌ها محسوب شده و سبب تورم ریه و تشدید علائم بیماری‌های حساسیتی، ریوی و تنفسی می‌شود.
نور لامپ یو وی، روش دیگری برای از بین بردن باکتری و سایر میکروارگانیسم‌ها است که معمولا در بیمارستان‌ها و کلینیک‌های بهداشتی استفاده می‌شود. اما در دستگاه‌های تصفیه هوا، کارایی مشابه بیمارستان را ندارد. زیرا مدت زمان قرار گرفتن ذره زیر امواج نور و هم چنین ویژگی‌های لامپ استفاده شده در دستگاه به علت محدودیت ابعاد و هزینه، با لامپ‌های بیمارستانی کاملا متفاوت است.
دستگاه‌های تصفیه هوای مکانیکی از فیلتر برای تصفیه ذرات معلق در هوا مانند گرد و غبار و یا شوره حیوانات و حتی ویروس و باکتری استفاده می‌کنند. این فلیترها معمولا از فوم، کاغذ مخصوص چین خورده، پلی‌استر و یا سایر موارد مشابه ساخته می‌شوند. فیلترهای با راندمان بالا که با نام هپا شناخته می‌شوند ، توانایی جذب و تصفیه ذرات معلق را با راندمان ۹۹.۹۷ درصد دارند. در برخی از دستگاه‌های تصفیه هوا، فیلتر هپا با فیلترهای کربن اکتیو ترکیب می‌شود تا علاوه بر ذرات معلق، گازها، آلودگی شیمیایی و بوی محیط نیز از بین برود.
استفاده هم زمان دستگاه تصفیه هوا و دستگاه بخور
فصل پاییز و زمستان معمولا برای افراد ۲ مشکل را به صورت هم زمان ایجاد می‌کند. با کاهش دما و شروع وارونگی هوا، افزایش آلودگی و خشکی هوا باعث خشکی پوست، سرفه‌های مزمن، شیوع آسم و آلرژی و سایر بیماری‌های تنفسی می‌شود. از آنجایی که دستگاه تصفیه هوا، راه حل مشکل اول و دستگاه بخور راه حل مشکل دوم است، افراد معمولا در انتخاب بین این ۲ دستگاه دچار تردید و شک می‌شوند.
مهم‌ترین نکته‌ای که باید بدانید این است که رطوبت محیط در صورتی که از سطح استاندارد خود بالاتر رود، فضایی مناسب برای رشد باکتری و کپک فراهم می‌کند. بنابراین علاوه بر دقت در انتخاب یک دستگاه بخور استاندارد، باید به میزان رطوبت محیط نیز توجه شود و در ساعاتی از روز، دستگاه بخور خاموش نگه داشته شود. به خصوص در صورتی که هم زمان از یک دستگاه تصفیه هوای دارای فیلتر مکانیکی هپا نیز استفاده می‌شود، این نکته باید رعایت شود تا سطح فیلتر مرطوب نشده و پس از جذب ذرات معلق مانند ویروس و باکتری، باعث رشد مجدد آن‌ها نشود.
همچنین استفاده از بخور خانگی در کنار یک دستگاه تصفیه هوا نیز می‌تواند کمک فراوانی به حل مشکلات مربوط به فصل سرما کند. در صورتی که در دستگاه تصفیه هوای شما از یک فیلتر هپای استاندارد استفاده شده باشد، با جذب آلرژن‌ها و سایر ذرات معلق، علائم بیماری‌های تنفسی افراد کاهش یافته و سپس با مرطوب کردنِ ملایمِ محیط توسط بخور خانگی، این بهبود ثابت می‌شود.
معایب دستگاه‌های بخور
آب ساکن در دستگاه‌های بخور می‌تواند به خانه‌ای امن برای انواع باکتری و قارچ تبدیل شود و هنگامی که دستگاه روشن می‌شود، این ذرات در هوای محیط شما پراکنده شده و باعث ایجاد مشکلات تنفسی، ریوی و حتی عفونی می‌شوند. در گذشته از برخی مواد ضدعفونی کننده برای دستگاه‌های بخور استفاده می‌شده که خود باعث ایجاد مشکلات شیمیایی می‌شوند. همچنین مواد معدنی موجود در محفظه آب دستگاه بخور، در هوای محیط پراکنده شده و سپس مانند غباری سفید روی سطوح خانه رسوب می‌کنند. دستگاه‌های بخوری که از گرما برای تبخیر آب استفاده می‌کنند ممکن است روی المان الکتریکی خود دچار تجمع رسوبات شوند. فیلترهایی که در برخی دستگاه‌های بخور وجود دارد نیز گاهی منبع تجمع باکتری و قارچ می‌شوند. بنابراین باید دستگاه بخور خود را دائما پاکسازی نمایید و در انتخاب آن به تمامی موارد ذکر شده توجه نمایید.